I. Zapiski 1-17 (1676-1679)

Regestr cudów i łask doznanych przy obrazie Najświętszej Marii Panny w kościele parafialnym w Minodze 1676-1700

I.

Regestr ludzi tych, którzy doznawali pociechy we wszystkich utrapieniach od Najświętszej Panny Mariej obrazu cudownego w kościele farnym Minockim, przez mię pisany własną ręką post introductionem meam1 Anno Domini 1676

1. Eodem anno die 2 junii [2.VI]. Uczciwa Szczęsna Brzeskowicowa z Otwinowa2 żona Walentego Brzyskoskiego, rektora szkoły otwinowskiej, jadąc do Krakowa na święty jubileusz, gdy przyjechali do Krakowa, bardzo zachorowała, że już zwątpiała o zdrowiu swoim i żeby się miała do domu więcej powrócić. Usłyszawszy o cudownym i pociesznym obrazie Najświętszej Panny Mariej we wsi Minodze, tam się ofiarowała, zaraz cudownym sposobem do pierwszego zdrowia przyprowadzona i zaraz z Krakowa votum wypełniła, gdy nawiedziła obraz Matki Bożej w Minodze.

2. Eodem anno. Z tejże wsi pomienionej jedna białogłowa imieniem Anna Mazurkowicowa ciężką a nieszczęsną chorobą nawiedzona od Pana Boga, gdy się tu do obrazu Najświętszej Pannie ofiarowała, cudownie do pierwszego zdrowia przyprowadzona.

3. Tegoż roku i z tej pomienionej wsi Otwinowa, uczciwy Błażej Kozłowicz ciężką a nieszczęsną chorobą nawiedzony od Pana Boga, ofiarując się do obrazu Najświętszej Panny Mariej Minockiej do przeszłego zdrowia przywrócony.

Anno Domini 1677

4. Die 15 januarii [15.I]. Jejmość pani Marianna Krzicina z Przybysławic3 bardzo zachorowała na gar[d]ło, że wrzody opanowały tak dale[ce], że mówić i jeść nie mogąc, zasię tylko ofiarowała Najświętszej Pannie Maryi do Minogi, cudownie w tenże dzień one wrzody popukały i dziękując Panu Bogu, Matce Bożej votum oddała na obraz, to jest łubek4 złoty.

5. Tegoż roku 25 aprilis [25.IV]. Uczciwy Mathias Milka ze wsi Chechła5 nazwanej od Olkusza, długo chorując na nogi, że nie mógł chodzić, dowiedziawszy się o pociesznym obrazie Najświętszej Panny w Minodze, pocieszony został gdy miejsce święte nawiedził, i wyznał, jako jest pocieszony i zdrowo do domu się powrócił.

6. Die 24 octobris [24.X] panna zakonna Agnieszka Wolska zakonu św. Franciszka6 znacznie zachorowała na bolenie serca, że nie tuszyła sobie żyć, tylko się ofiarowała do Matki Bożej w Minodze, pocieszona została, co jawnie wyznała. Anno Domini 1678 die 21 januarii [21.I].

7. Imć pani Katarzyna Fujarska, podstarościna na ten czas w Minodze, jadąc po potrzebie do miasteczka Słomnik7 nazwanego, gdy już nad miasteczkiem była, nad jednym głębokim dołem, na ten czas wielka gołoledź była, wozu nie mogąc trzymać, ale i naspoły z końmi stoczył się wóz tak dalece, że już widząc bliską śmierć swoją, zawołała do Najświętszej Panny Minockiej, prosząc o ratunek. A jeszcze miała przy sobie dzieciątko małe, gdy kolasa leciała z końmi w dół, sama i z dzieckiem nie wiedząc jako wyskoczyła. Kolasa i z końmi w dół wpadła tak dalece, że się na części kolasa potłukła, ale konie zdrowo zostały. O miraculum miraculorum8. Potem po linach wyciągali konie z dołu i insze rzeczy, które były na kolasie, co sama zaraz drugiego dnia to wszystko opowiadała, gdy przyszła do kościoła, dziękując Panu Bogu, że przez przyczynę Jej [tj. Matki Boskiej] od nagłej śmierci zachowanie siebie i dzieciątka.

8. Eodem anno die Praesentationis B. M. V. [21.XI]. I panny zakonne jadąc do kościoła z Przybysławic9, konie które były w rydwanie, zlękły się czegoś, których woźnica nie mógł utrzymać w wielkim biegu; też panienki powypadały z rydwana, oddając się protekcjej Najświętszej Panny, cudownie zdrowo zachowane, co same wyznały, dziękując Panu Bogu, że przez Najświętszą Pannę żadnego szwanku na zdrowiu nie otrzymały.

9. Eodem anno. Jejmość pani N. Borowińska od Tarnowa, jadąc przez lód, na Dunajcu, na środku Dunajca załomało się; z kolasą z końmi cudownym sposobem wybawiona, gdy się ofiarowała i wspomniała sobie o cudownym i pociesznym obrazie Najświętszej Panny we wsi Minodze, co sama wyznała, gdy przyjechawszy do Minogi, że nie przez kogo innego była od nagłej śmierci wybawiona, tylko przez przyczynę Najświętszej Panny obrazu cudownego we wsi Minodze, o którym dawno słyszała, zaczym i votum oddała na obraz Najświętszej Pannie.

10. Anno Domini 1678. Jejmość pani N. Młodziejowska z Młoczkownic10 votum do Najświętszej Panny posłała przez kapłana jednego, to jest tabliczkę srebrną, dziękując Panu Bogu, że za przyczyną Najświętszej Panny do pierwszego zdrowia przyprowadzona.

11. Anno Domini 1678 die 17 septembris [17.IX]. Imć pan Jan Wczerski11, burgrabia krakowski, haeres in Minoga12, przez nieostrożność przyjął do dworu swego rzemieślnika z Krakowa na mieszkanie, który tajemnym sposobem na różne miejsca chodził robotą, i tak dwór zapowietrzył, że mu dziewka umarła, tedy konwersując13 czeladź jegomości z tym kuśnierzem wszyscy się porozchorzali, gdyż i samym ichmościom w ten czas ten kuśnierz podszywał suknie, kiedy ta jego sługa u niego umarła. W wielkim niebezpieczeństwie będąc sam jegomość i ze wszystkiemi dworkami swoimi oddali się pod protekcję Najświętszej Pannie do obrazu cudownego. Pan Bóg Wszechmocny przez przyczynę Matki swojej Najświętszej Panny, zdrowo wszystkich zachował, oprócz co jedna panna służebna umarła, ale już nierychło w pięć niedziel potym, co i ja sam przyznam, że i nikomu inszemu przypisuję, tylko samemu Bogu i Najświętszej Pannie tego obrazu świętego, że nas wszystkich i parafię wszystką Pan Bóg zachował od gniewu swojego, któremu niech będzie cześć i chwała na wieki.

12. Eodem anno. W Krakowie na Stradomiu u panien zakonnych klarysek zapowietrzyło się, kiedy tam jedna umarła powietrzem. Ofiarują tu swój klasztorek panienki zakonne. Pan Bóg przez przyczynę Najświętszej Panny zdrowo wszystkich zachował, za co dziękować Panu Bogu i Najświętszej Pannie panna najstarsza z inszymi panienkami toż miejsce święte nawiedziła cum voto.

Anno Domini 1679

13. Imć pan Bonifacius Kantelli, mieszczanin krakowski, jachał w rydwanie na pewne miejsce, konie przelękły się czegoś; nie mogąc utrzymać woźnica koni, ofiarowuje się do obrazu Najświętszej Panny i cudownie powstrzymane zostały, co sami ichmoście wyznali, protekcją Najśw. Panny Minockiej.

14. Eodem anno. Jegomość pan N. Burski z Jerzmanowic14 konia, który mu zachorował był, za złotych sto15, ofiarował tu na miejscu świętym i do obrazu Najświętszej Panny, zdrowy został, zawdzięczając to Panu Bogu i Najświętszej Pannie Mariej, konika srebrnego oddał na obraz Najśw. Panny.

15. Eodem anno 16 mai [16.V]. Uczciwy Wawrzyniec Jaksa z Boskielowa16, któremu koni para zdychała i [uważając je] za nieżywych wywłóczył na rozstajnie, że tu te bydlęta ofiarował, cudownie go Pan Bóg pocieszył przez przyczynę Najśw. Panny, że one konie zdrowe zostały i robił niemi, co sam wyznał, gdy nawiedził to miejsce święte dziękując Panu Bogu i Matce Bożej Najświętszej Pannie.

16. Eodem anno. Jejmość pani Paczkowa z Rajska17 za Krakowem mila albo więcej. W majętności jej Pan Bóg nawiedził powietrzem, że coś umarłych było we wsi. Tylko tu do Minogi i obrazu Najświętszej Panny siebie i wieś wszystką ofiarowała, cudownie Pan Bóg uśmierzył gniew swój przez przyczynę Najświętszej Panny Mariej, co sama jejmość zeznała i z dziatkami swemi, gdy to miejsce swoją własną osobą nawiedziła, dziękując Panu Bogu i Matce Bożej, że ich w dobrym zdrowiu wszystkich zachował.

17. Die 2 octobris [8.X] uczciwa Zophia Gasiowa nazwiskiem ze wsi Czaple Wielkie18 jadąc na Kalwarię19, kiedy na rzece Skawinka20 nazwanej ledwie nie utonęła, woda wielka napadła, wspomniała sobie o pociesznym obrazie Najśw. Panny w Minodze, tu się ofiarowała, zdrowo wyszła; kiedy to opowiedziała, gdy przyszła, jako nie przez kogo innego, tylko przez obronę obrazu cudownego Najświętszej Panny będąc wybawiona, wypełniła votum, dziękując Panu Bogu i Najśw. Pannie Mariej.

  1. Autorem tego wstępu był prawdopodobnie ks. Stanisław Kazimierz Jezierski, ówczesny pleban Minogi. Autorem rozpoczętych w kolejnym roku metryk parafialnych był natomiast wikary ks. Marcin Kossakowski (zob. J. Wiśniewski, Historyczny opisu kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Olkuskiem, s. 173). ↩
  2. Zapewne chodzi o wieś Otfinów w pow. tarnowskim. Uwaga: w lokalizacjach geograficznych wszystkie nazwy powiatów odnoszą się do obecnego województwa małopolskiego, chyba że jest to specjalnie zaznaczone. ↩
  3. Wieś o tej nazwie sąsiaduje z Minogą, ale być może chodzi o Przybysławice w pow. tarnowskim, miejscowość leżącą koło Otfinowa, z którego pochodzili uzdrowieni w poprzednim roku. ↩
  4. Łubek – strój głowy panny młodej; forma do wicia wieńca. ↩
  5. Chechło, wieś w pow. olkuskim. ↩
  6. Zapewne klaryska krakowska. ↩
  7. Słomniki, miasto w pow. krakowskim, ok. 15 km od Minogi. ↩
  8. „O cudzie nad cudy!” (przyp. J. Wiśniewskiego). ↩
  9. Przybysławice, wieś sąsiadująca z Minogą. ↩
  10. Miejscowość niezidentyfikowana; być może chodzi o Młotkowice, wieś w woj. świętokrzyskim, pow. koneckim. ↩
  11. Odczyt tego nazwiska J. Wiśniewski oznaczył jako niepewny. ↩
  12. „Dziedzic w Minodze” (przyp. J. Wiśniewskiego). ↩
  13. „Obcując” (przyp. J. Wiśniewskiego). ↩
  14. Wieś ok. 15 km od Minogi. ↩
  15. „Wartości stu złotych” (przyp. J. Wiśniewskiego). ↩
  16. Miejscowość niezidentyfikowana; zapewne chodzi o wieś Poskwitów w pow. krakowskim, ok. 11 km od Minogi; por. zapiska nr 37. ↩
  17. Rajsko, wieś w pow. brzeskim. ↩
  18. Wieś w pow. miechowskim, ok. 10 km od Minogi. ↩
  19. Tj. do Kalwarii Zebrzydowskiej. ↩
  20. Prawy dopływ Wisły przepływający przez miasto Skawina. ↩

Licencja Creative Commons